Tủ Sách Tinh Hoa Văn Học - Thư Gửi Bố

Thư gửi bố được Kafka viết trong khoảng hai tuần của tháng 11/1919 tại khu nghỉ dưỡng Stüdl tại vùng Schelesen (thuộc Bohemia, Vương quốc Áo - Hung, nay là Železná thuộc Cộng hòa Séc). Mục đích đầu tiên khi ông viết bức thư nhằm tỏ thái độ trước việc cha ông phản đối dự định hôn nhân của ông với Julie Wohryzek (1891 - 1944), một cô gái bị cha ông chê là không đủ nền nã, không xứng đáng với gia đình. Dù cuối cùng, bức thư dài 103 trang viết tay này không được gửi đến người nhận, bằng lối viết rõ ràng, nhiều cảm xúc, Kafka đã nâng tầm câu chuyện gia đình của ông thành một tác phẩm chất chứa suy ngẫm, triết lý về vai trò của giáo dục nhân cách và những va chạm bên trong - bên ngoài nội tâm một con người.

Như mọi người con, Franz Kafka cũng rất sợ cha mình. Mở đầu bức thư gửi cha, ông đã viết: “Bố yêu quý, Gần đây bố có hỏi con, tại sao con cả quyết rằng con sợ bố. Như thường lệ, con không biết phải trả lời bố như thế nào, phần cũng chính vì nỗi sợ đó, phần để lí giải nó sẽ cần phải đi vào quá nhiều chi tiết mà con không thể bao quát hết được dù chỉ một phần khi nói. Và ngay cả bây giờ, khi con đang cố gắng trả lời bố qua thư, thì chắc chắn sẽ vẫn còn thiếu sót nhiều lắm, bởi ngay cả khi viết, nỗi sợ bố cùng những hệ quả của nó vẫn ngăn cản con, và cũng còn vì qui mô của vấn đề vượt quá kí ức và trí lực của con.”

Tuy bắt nguồn từ sự phản đối quyết liệt của cha Franz Kafka với cuộc hôn nhân của ông nhưng khi viết, Kafka đã nhắm tới mục đích lớn lao hơn, đó là: nhìn lại toàn bộ mối quan hệ đau khổ giữa cha và con từ trước tới nay với hy vọng tìm được sự hoà giải với cha. Người đọc sẽ bị cuốn hút từ đầu đến cuối theo từng lời tâm sự của đứa con gửi cha mình, những mâu thuẫn giữa hai thế hệ cha và con, nỗi đau âm ỉ cũng như những cảm nhận hạnh phúc ngọt ngào. Đọc Thư Gửi Bố, chúng ta không chỉ bắt gặp đâu đó hình ảnh của mình: những cảm xúc khi còn là một đứa trẻ đứng trước người cha và khi đã trở thành cha đứng trước con cái, mà còn thấu hiểu hơn những góc khuất trong tâm hồn. Franz Kafka cuốn hút người đọc bằng sự sâu sắc, tinh tế mà cũng rất thực tế.