Hoàng tử bé

Hoàng tử bé xuất bản lần đầu năm 1943, đến nay đã được dịch ra 250 ngôn ngữ khác nhau và trở thành một trong những truyện ngắn bán chạy nhất mọi thời đại.

Nếu chỉ lướt qua tựa sách và tranh minh họa, người ta dễ nhầm lẫn đây là một truyện cổ tích kiểu cổ điển. Thực ra Hoàng tử bé hoàn toàn không phải truyện kể về “ngày xửa ngày xưa” với những tòa lâu đài và nhiệm vụ giải cứu công chúa… Dù được xếp vào dòng truyện thiếu nhi nhưng thông điệp của Hoàng tử bé là dành cho người lớn.

Truyện bắt đầu với hồi ức của nhân vật “tôi”. Khi còn là một cậu bé sáu tuổi, “tôi” đã từng mơ ước trở thành họa sĩ. Cậu bắt đầu sự nghiệp hội họa với bức vẽ một con trăn đang nuốt con voi. Đáng tiếc thay, bất cứ người lớn nào được hỏi cũng nói con trăn kín của cậu đích thị là một cái mũ. Không dừng lại ở đó, họ còn khuyên cậu đừng nên mơ mộng viển vông mà hãy chú tâm vào học các môn thực dụng hơn như địa lý, văn, toán… Giấc mơ mới chớm của cậu bé sáu tuổi đã bị dập tắt không thương tiếc. Cuối cùng, cậu chọn trở thành một phi công dưới sự tác động của những “người lớn chẳng bao giờ tự hiểu được cái gì cả và lúc nào cũng cần trẻ con giải thích.” 

Nhân vật “Hoàng tử bé” xuất hiện ở chương tiếp theo, trong cuộc gặp gỡ tình cờ với “tôi” trên sa mạc Sahara. Bằng cách ấy, tai nạn máy bay ngỡ như là chuyện xui xẻo lại mang đến cho “tôi” một trải nghiệm mới mẻ, xúc động và kì diệu.

Hoàng tử bé tự nhận mình đến từ một hành tinh khác. Hành tinh của cậu rất nhỏ, nhỏ đến nỗi một ngày cậu có thể ngắm mặt trời lặn tới bốn mươi ba lần. Ở nơi ấy, cậu chỉ có mỗi một bông hồng be bé để làm bạn. Nhưng nàng hoa kiêu kì khiến Hoàng tử bé cảm thấy không được coi trọng. Nỗi thất vọng và tự ái của tuổi trẻ đã thúc đẩy cậu rời bỏ hành tinh quê hương để bắt đầu một chuyến phiêu lưu.

Trong chuyến phiêu lưu của mình cậu đã gặp rất nhiều “người lớn”. Người đầu tiên là một ông vua ham mê quyền lực nhưng chẳng có nổi một thần dân, người thứ hai là một gã khoác lác chỉ thích được tâng bốc, tiếp đến là một tên bợm nhậu suốt ngày say sưa,một doanh nhân chỉ biết tới những con số, một người thắp đèn theo nguyên tắc bất di bất dịch và một nhà địa lý nhưng chẳng bao giờ chịu nhấc chân đi đâu. Cuối cùng, cậu kết luận: “Người lớn, ai cũng kì quái cả.”

Không quá khó để nhận ra sáu nhân vật này chính là những kiểu người tiêu biểu trong thế giới chúng ta. Người lớn quả là “kì quái” khi họ không còn nhìn ra được con voi trong bụng con trăn nữa. Họ chỉ thích nhìn những con số, nghe những lời tán tụng, u mê trong cái giếng cạn của bản thân và chấp hành những nguyên tắc vô cảm mà thôi.

Những điều mắt thấy tai nghe dần dần khiến Hoàng tử bé thức tỉnh. Cậu nhận ra sai lầm của mình khi rời bỏ quê hương và bông hồng mỏng manh mà rõ ràng là ẩn dụ cho một người phụ nữ yếu đuối nhưng luôn cố tỏ ra kiêu hãnh. Khi đã quá xa tình yêu của mình, Hoàng tử bé mới biết rằng “đóa hoa của tôi… tôi phải có trách nhiệm! Nàng thật là yếu đuối! Nàng thật là ngây thơ! Nàng chỉ có bốn cái gai chẳng thấm vào đâu để mà chống chọi trên đời…” 

Ở những chương cuối, Hoàng tử bé gặp và cảm hóa được một con cáo. Con vật thông minh này đã khuyên cậu nên quay về với bông hoa nhỏ bé – tình yêu của cuộc đời cậu. Không những thế, cáo còn tặng cậu một bí mật tuyệt vời: “Người ta chỉ thấy thật rõ bằng trái tim, cái cốt yếu thì mắt không nhìn thấy.” Đây có lẽ cũng là thông điệp quan trọng nhất của cả cuốn truyện.

Và người phi công đã sửa được chiếc máy bay, còn Hoàng tử bé thì quyết định tìm về với quê hương mình. Cuộc chia tay của hai người có thể gợi nhắc đến lời giã biệt với thời thơ ấu của bất cứ ai trong chúng ta. Hoàng tử bé không chết, xác cậu không có trên cát. Cậu chỉ tìm về với xứ sở bình yên và tình yêu trong sáng, thuần khiết nhất. Đó là xứ sở của tuổi thơ, dù nhỏ bé, lẻ loi nhưng lại là nơi tuyệt vời nhất trên thế gian này.

Hải Âu

KOMO chân thành cảm ơn bạn Hải Âu đã đóng góp bài viết này. 

Độc giả có bài cảm nhận về tác phẩm, thông tin/bài phỏng vấn tác giả hoặc bài viết về sách/việc đọc sách nói chung… muốn đóng góp cho KOMO Blog, xin gửi về ebookclub@komo.vn.