Đường Cái Quan

Đường cái quan là bút kí của tác giả Bùi Quang Đạt, được xuất bản lần đầu tại Mỹ năm 1992, hay đúng hơn là hồi kí của một tác giả tha hương. Trong Đường cái quan, tác giả kể lại những chuyến di dân ở những đất nước nghèo, những nền kinh tế của những nước nghèo qua các giai đoạn. Những xô đẩy của cuộc sống, những cuộc di dân hỗn loạn, những cuộc hội ngộ và chia tay làm nổi bật lên hình ảnh những con người xa quê, luôn tìm cách ổn định, khao khát cái gọi là “quê nhà” thật sự trong tâm can của chính mình.

Mục lục

1- Tìm về đất Tịnh
2- Câu hỏi không lời đáp
3- Đường cái quan của Tây Phi
4- Những vầng mây phù du
5- Một sứ mệnh cao cả
6- Những lần lỡ hẹn tại Mã Đảo
7- Hiện tại và quá khứ
8- Ngược dòng thời gian
9- Ánh đèn Vọng Các
...

Đơn giản, thực tế và nhân hậu là tất cả những gì có thể nói về Đường cái quan. Tập hồi kí nêu lên quan điểm rõ ràng và kinh nghiệm của tác giả, một chuyên gia trong việc phân tích tình hình kinh tế tại các lục địa nghèo qua từng thời điểm dưới ngòi bút giản dị và nhân hậu, những cuộc di dân, di trú của những con người bị tác động bởi chính trị, bởi thời cuộc. Cuốn sách ghi lại những kí ức của Bùi Quang Đạt về những vùng đất của Phi châu và miền Đông nam châu Á. Toàn bộ quyển sách là sự khắc khoải của người Việt tha hương, với chương mở đầu là Đi tìm đất Tịnh và mong muốn trở về “đất Hằng” trong cuộc đời con người. Với những mảnh đời bị xô đẩy phải tha phương cầu thực, tác giả đã lồng vào sách lòng thương cảm cho một kiếp người, một tâm trạng đau đáu trước thực tại bắt buộc mà thời cuộc đã đẩy và xô họ trôi dạt về phía xa nơi quê nhà.

Cho đến tận cuối tác phẩm, tác giả cho dù có đi nơi nào, cũng vẫn luôn suy ngẫm và nhớ về quê hương, nhớ mình là người con của đất Việt như một lẽ đương nhiên của việc “lá rụng về cội”. Đọc sách để hiểu được nỗi lòng của những người con xa quê, và cũng để hiểu thêm về những vấn đề của thời cuộc bấy giờ.