Tiễn Biệt Những Ngày Buồn

Tiễn biệt những ngày buồn diễn ra trong một khu tập thể nhỏ, tồi tàn với câu chuyện của nhiều nhân vật xen kẽ nhau: Xoay, Sương, bà Mão, Ron, Khoái, bà Điếc…Qua những câu chuyện của họ, người đọc thấy được những vấn đề bế tắc của xã hội thời kì hậu chiến những năm 80.

Tiểu thuyết này đã được ghép với Ngõ lỗ thủng-một tiểu thuyết khác cũng của nhà văn Trung Trung Đỉnh để dựng thành phim Ngõ lỗ thủng. Khi phát sóng trên VTV1 vào năm 2009, bộ phim đã nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của khán giả vì vẫn giữ được giá trị nhân văn, những mặt trái của xã hội được đề cập trong tác phẩm gốc.

Với dung lượng hơn 300 trang lại đề cập đến cuộc đời của nhiều nhân vật như thế, mỗi một chương lại là một đoạn đời của từng nhân vật khác nhau nên tiểu thuyết này tựa như một tập truyện ngắn mà mỗi chương là một truyện. Tất cả các chương đều bắt đầu, kết thúc với một tình tiết được đặt ra và giải quyết trọn vẹn, không cần phải kéo dài qua chương khác. Qua đó, tác giả cho thấy vốn sống phong phú của mình trên từng trang giấy vì chẳng cần dựa vào một câu chuyện lớn với nhiều móc nối phức tạp, chỉ với từng chi tiết nhỏ được đưa ra trong truyện cũng có thể khiến người đọc xúc động hoặc phải suy nghĩ. Chẳng hạn như hình ảnh một bà Điếc yêu quí đôi bông tai vàng - di vật của mẹ bà để lại, đến mức bà xem nó như một niềm tin tín ngưỡng bởi cuộc đời đã lấy mất đi tất cả mọi thứ của bà. Mỗi đêm bà lại âm thầm ngắm nghía nó rồi sau đó gói ghém cẩn thận không cho ai biết vì sợ sẽ bị cướp mất. Sự hiện diện của di vật ấy khiến bà cảm thấy an tâm rằng ít nhất cuộc đời mình cũng còn một điểm tựa. Chỉ bằng một chi tiết nhỏ như thế, Trung Trung Đỉnh đã khiến cho người đọc thấy được sư hoang mang của cả một thế hệ ở thời điểm đó: người ta mất niềm tin vào mọi thứ, kể cả những giá trị tinh thần đến nỗi phải bấu víu vào những thứ giá trị vật chất bé mọn để làm niềm tin.

Trong tiểu thuyết còn đề cập đến một nhóm những người lính đi ra từ chiến tranh, ở thời kì chuyển giao giữa kinh tế mở thị trường và bao cấp ấy, họ mang trong mình niềm tin cố hữu rằng: phải sử dụng những sản phẩm mua từ các cửa hàng quốc doanh thì mới làm lợi cho kinh tế nước nhà, còn những mặt hàng của tư nhân là một thứ gì đó cần phải tránh xa. Vẫn bằng một chi tiết nhỏ, Trung Trung Đỉnh đã có thể phản ánh lại thực trạng đó với cả một nỗi buồn nặng trĩu. Đó là sự cố chấp của người bố khi đã không thể mua kẹo trứng chim cho con gái của mình ăn chỉ bởi vì một lí do đơn giản: anh đã lang thang khắp các cửa hàng của Nhà nước nhưng không nơi nào bán kẹo trứng chim và anh thì không thích lại những cửa hàng tư nhân mua. Một chuyện tưởng chừng nhỏ nhặt như thế lại là nguyên nhân khiến cho người bố ấy thật sự hối hận sau này. Và còn rất nhiều chi tiết khác trong truyện cho thấy cái tài tình của Trung Trung Đỉnh trong việc chọn những chi tiết nhỏ nhưng lại có thể phản ánh được nỗi buồn chung của nhiều người ở thời kì đó.