Viết Về Nước Mỹ - Cơm Áo Xứ Người

Từ bảy năm qua, mỗi năm Việt Báo Daily News phát hành tại Hoa Kỳ lại tổ chức cuộc thi Viết về nước Mỹ. Ban giám khảo gồm những học giả, nhà văn, nhà báo có uy tín, người tham dự thì đủ mọi thành phần xã hội từ chị nail, anh cắt cỏ, em rửa xe cho đến những kỹ sư, bác sĩ, giáo sư đại học..., nhiều lứa tuổi, những người Việt định cư ở Hoa Kỳ và cả những người chỉ ghé thăm hoặc công tác tại Hoa Kỳ một thời gian ngắn.

Những bài viết tham dự cuộc thi đều cùng mô tả, bày tỏ nỗi vui buồn của mình về những tháng ngày vượt qua chính mình để hội nhập xã hội Hoa Kỳ, để tồn tại, để bứt phá vươn lên.

Trong những bài viết gồm nhiều thể loại khác nhau, người đọc dễ nhận ra tình cảm ấm áp, thiết tha dành cho quê hương của mỗi tác giả...

Mục lục

• Nói với Việt kiều
• Good morning, Minie!
• Làm hôn thú để ở lại Mỹ
• Xóm đạo Houston
• Bị lay-off và tìm việc
• Con gà cưng
• Những mối tình xanh đỏ
• Cờ bạc là bác “Uncle Sam”
• Con đường sự nghiệp: Đi học
• Kinh 5 dị nhân
• Ông năm mê cờ
• Một mình nuôi con
• Ba thế hệ một nhà
• Chuyện ông hàng xóm
• Tự khúc
• Bên kia hàng rào
• Hai mẹ con ở Mỹ
• Cơm áo xứ người
• Chiếc áo tri thiên mệnh
• Sống ở Mỹ nói tiếng Việt
• Tới luôn bác tài
• Tiếng chim hót sau nhà
• Cao ốc 1247 St Anthony
• Mưa trên những bông hồng
• Nỗi buồn xa xứ
• Hết thời, chưa hết đời
• Mùa hè năm ấy 2
• Nói vể chàng Mỹ đen ấy
• Chuyện tặng những ông bố
• Làm cua Alaska, làm cây gậy trượt tuyết

Họ là người Việt Nam. Sống trên đất Mỹ. 
Họ đã ở đó bao lâu rồi? 
Điều đó chẳng quan trọng.
Ta chỉ muốn biết:
Họ nghĩ gì về nước Mỹ, xứ sở họ đang sống?
Họ nghĩ gì về quê hương, nơi họ luôn hướng về?

Bao nỗi lòng chất chứa trong khối óc và trái tim của những người con xa xứ, những trải nghiệm đau thương, những nỗi đau tê tái, kẻ ở lại - người ra đi trong nước mắt, giấc mộng đoàn tụ với gia đình, niềm vui thành công nơi đất khách quê người khắc nghiệt... Tất cả, đều đong đầy, thấm đẫm trên từng trang sách của bộ ba tác phẩm Viết về nước Mỹ: Cơm áo xứ người, Chuyện đời một nữ sinh viên và Nước Mỹ, người Mỹ trắng và tôi.

Ta sẽ thấy ở họ - những đồng bào ruột thịt của chúng ta - sống những chuỗi ngày mệt óc lẫn lao lực để kiếm tiền, với mong muốn nhỏ nhoi đánh đổi nó để lấy một bữa cơm hạnh phúc giản đơn trong cuộc sống.

Ta sẽ cảm nhận được rằng cái lạnh của tiết trời thật ra chẳng thấm thía gì so với cái lạnh trong tâm hồn người ra đi. Nó bén như một con dao sắc ngày ngày cứa lấy trái tim họ.

Luôn có một cái gì đó nghẹn ngào dâng lên nơi sóng mũi khi chứng kiến những Việt Kiều con vui mừng nhảy cỡn la lên: "Thoát khỏi Việt Nam rồi! Thoát Việt Nam rồi!" Còn có thể mong đợi gì lúc chúng lớn lên, học hành thành tài rồi về giúp đỡ quê hương đất nước?

Và chua chát thay khi có một thứ Tiếng Việt lai căng như thế này: "Anh chỉ báo cáo chậm một ngày là tôi do something rồi. Nhưng mà OK. Anyway tôi cho anh một cái chance. OK để anh try. OK cho next time. Ok?"

Nhưng, những khía cạnh trong đời sống trên đất Mỹ đâu chỉ có thế. Cái tình người Mỹ còn dạy cho họ những bài học quý giá, thậm chí cưu mang bao cuộc đời dang dở của những kẻ tha phương. Để khi nhắc lại về người Boss cũ, về cậu bé da đen ở quán kem, hay về chính đất nước tự do này, họ lại thầm cảm ơn và tự hào khôn xiết.

Và còn đây, tản mản trên từng trang viết là những câu chuyện thật lạ của tuổi 50 du học trên đất Mỹ, của "văn hóa" thương con kiểu Việt Nam, hay cái ngồ ngộ khi người Mỹ thương quý chó đến nỗi nhiều buổi sáng đi dạo gặp người Mỹ quen, họ không chào mình trước mà rất vui vẻ tự nhiên: "Good mornning, Minie!" (lưu ý: Minie là tên một "em" chó!)

Vậy thì, tìm đâu thấy những nghĩ suy của đồng bào ta trong bao tháng năm sống xa quê nhà? Bộ ba tác phẩm Viết về nước Mỹ chính là chìa khóa để mở ra câu hỏi đầy hóc búa đó.