Bạn Văn 2

Những câu chuyện và giai thoại hậu trường làng văn nghệ Việt Nam.

Những chân dung hài hước, hóm hỉnh, trào lộng nhưng không kém phần chân thực của giới văn nghệ sĩ.

Để rồi còn đọng lại là dư vị đắng chát, là những suy tư chiêm nghiệm lẫn ám ảnh về những người trót sinh ra mang mệnh khách làng văn.

Xin trân trọng giới thiệu cùng quý độc giả Bạn văn, tuyển tập tạp bút về bạn bè văn nghệ của nhà văn, nhà biên kịch và blogger nổi tiếng Nguyễn Quang Lập.

Bạn văn, tuyển tập tạp bút về bạn bè văn nghệ của Nguyễn Quang Lập, khởi từ những entry đều đặn trên blog Quê choa, nhưng dần dần đã vượt qua ranh giới của những entry mà phát triển thành hình hài của một tuyển tập hoàn chỉnh.

Hơn 60 mẩu truyện, hơn 60 bức chân dung bằng văn tự của các bạn bè văn nghệ gần xa được Nguyễn Quang Lập khắc họa bằng phong cách khẩu văn rất riêng của mình. Vui một tí, duyên một chút, nhưng không vì thế mà kém phần chân thực, cảm động, lắm lúc cũng éo le tréo ngoe cười ra nước mắt !

Như khi tác giả viết về ông hoàng thơ tình Xuân Diệu, không hẳn lúc nào cũng tâm hồn treo ngược cành cây, làm bạn cùng gió với mây mà cũng rất đỗi bình thường, khi gặp chuyện bất bình:

“Xuân Diệu gầm lên một tiếng cha mày, chực lao vào đánh. Mọi người lao vào cản ông, mình cũng ôm ông ngăn lại. Xuân Diệu rời đám đông hầm hầm bỏ đi, quên cả bịch thịt chó. Mình cầm bịch thịt chó đuổi theo, đưa cho ông, nói thưa anh… em là Nguyễn Quang Lập… Anh nói làm thơ à, mình dạ. Rồi ông xách bịch thịt chó lên xe đạp đi. Mình nhìn theo ông mãi, thấy cái lưng to bè của ông đang len lỏi trong đám đông nhếch nhác tất bật, tự nhiên thương ông quá chừng.”

Hay chuyện về cuộc rượu hiếm hoi đầy kịch tính với nhà văn Phùng Quán:

“Có anh chàng hải quan đến tán con gái anh Phùng Quán, nó để lên bàn gói ba số năm vuông, hút một điếu rồi ra về, giả đò quên để lại cho anh Quán. Anh Quán rút một điếu định bụng hút thử xem thuốc ba số ra làm sao. Vừa lúc Trần Dần đến, anh đập tay anh Quán phát, nói ây ây ngu ngu. Anh Quán tưởng anh Trần Dần mắng cho là ham của nhà giàu, ai ngờ anh cầm gói thuốc nhét túi, nói đang thiếu rượu lại đi hút thuốc này, có phí không.

Hai anh em ra quán đổi gói ba số vuông được một lít rượu trắng, lại được bà chủ cho nợ thêm một xâu nem, ngồi chén chú chén anh say sưa suốt một buổi chiều, say lên còn tranh nhau ca ngợi đất nước…”

Và cả khi tự hoạ mình, nhà văn- blogger Nguyễn Quang Lập cũng tỏ ra đáo để sâu sắc không kém:

“Hôm đi dự Liên hoan phim ở Nam Định, có mấy em chạy theo mình nói chú chú cho cháu xin chữ kí, sướng, kí xọet xoẹt mấy phát. Chúng xem chữ kí rồi tần ngần hỏi chú ơi chú tên gì? Mình nói tên, chúng tròn xoe mắt nhìn mình như nhìn thằng vô lại. Hoá ra chúng nó tưởng mình đóng cái ông què trong cái phim gì đó chúng vừa mới xem, ngoảy đít kéo nhau đi, không thèm chào.”

Tính chất công việc đã tạo điều kiện cho nhà văn được đi nhiều, gặp nhiều, giao tiếp nhiều với giới văn nghệ sĩ khắp mọi miền đất nước. Và đã là văn nghệ sĩ, ắt hẳn mỗi người một tài riêng, tật riêng cũng lắm: mỗi người một biểu hiện riêng một kỳ cục riêng không ai giống ai. Tất cả đều được tác giả nâng niu, trân trọng qua từng trang viết, từng mẩu kí ức bằng bút pháp khẩu văn rất riêng. Bạn văn của Nguyễn Quang Lập, chính vì thế, luôn có những thú vị bất ngờ bởi tính chân thực, hài hước hóm hỉnh không giống ai đó, vượt qua được những khuôn sáo mà nhiều tác giả khác mắc phải khi viết về những bạn bè văn nghệ một thời.

Vượt qua những ghi chép thông thường, Bạn văn của Nguyễn Quang Lập như món ăn được dụng công nêm nếm gia vị vừa đủ, vui một tí, duyên một tí, nhưng vẫn làm bật lên được tính chân thực và cảm động. Vì thế, gọi là nói chơi, nói giỡn, nhưng bang bạc xuyên suốt hơn 60 bài tạp bút của Bạn văn là cái nhìn chiêm nghiệm, những đối sánh ưu tư đa chiều đa góc độ về công việc văn chương, về con người văn chương, cũng như ám ảnh về chức phận của giới kẻ sĩ văn chương Việt Nam. Đọc Bạn văn xong, khi buông trang sách cuối cùng xuống, ắt hẳn nụ cười độc giả ít nhiều sẽ mang theo dư vị đắng hậu về chuyện đời, chuyện người.