Hà Nội Và Hà Nội

Hà Nội và Hà Nội là tập sách gồm mười hai bài viết của nhà văn Tô Hoài về Hà Nội. Những bài viết của ông có bài mang tính chất phân tích, luận bàn lại có những bài viết chỉ là những cảm xúc, cảm nhận của riêng ông về những vấn đề, những thứ rất đặc trưng của thủ đô Hà Nội như: Người thủ đô, tiếng nói, tên phố, tên đường, chùa, vườn hoa, cây ven hồ, Hồ Tây…

Sách gồm những bài viết sau:

• Người thủ đô
• Tiếng Hà Nội
• Tên phố, tên đường
• Giữ gìn 36 phố phường
• Vườn và hoa, cây hoa
• Chùa Tây Phương
• Làng xóm mới
• Cây Hồ Gươm
• Một trời xuân đến sớm
• Hà Nội 1946
• Đôi nét Hồ Tây
• Xuôi sông Hồng
• ...Tinh tình gió bay…
• Thành phố, gương mặt, con người

Tô Hoài là người hầu như suốt đời gắn bó với Hà Nội. Ông đi nhiều, viết nhiều nhưng Hà Nội vẫn luôn là nơi được ông đặt nhiều tình cảm và ông có rất nhiều những tác phẩm nổi tiếng viết về Hà Nội. Với tác phẩm Hà Nội và Hà Nội, Tô Hoài đã cho người đọc thấy một Hà Nội theo những suy niệm, cảm nghĩ của riêng ông.

Đa số những bài viết trong Hà Nội và Hà Nội là những bài viết có tính nghị luận về Hà Nội: sự phân biệt giữa người Hà Nội gốc và người ngụ cư (Người thủ đô), tiếng Hà Nội và sự tranh cãi lựa chọn tiếng địa phương làm mẫu mực cho tiếng phổ thông (Tiếng Hà Nội) hay là những nét đặc trưng mang tính lịch sử, văn hóa về tên đường, tên phố của Hà Nội (Tên phố, tên đường), việc giữ gìn 36 phố phường cả về tên lẫn đặc trưng ngành nghề, văn hóa của mỗi phố phường (Giữ gìn 3 phố phường)… Những bài viết được tác giả viết bằng tất cả sự hiểu biết cùng tấm huyết của mình dành cho Hà Nội. Tác giả sử dụng nhiều tư liệu, dẫn chứng nhiều bài viết, nghiên cứu cũng như những ca dao, tục ngữ, thơ ca, dấu chỉ lịch sử, văn hóa hàng ngàn năm của Hà Nội. Nếu bạn đang muốn nghiên cứu về Hà Nội thì những bài viết của Tô Hoài sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích và thú vị.

Ngoài những bài viết mang tính chất phân tích, luận bàn thì Hà Nội và Hà Nội cũng có những bài viết mang nặng suy tư, tình cảm, tản mạn. Những cây, những hoa bên Hồ Gươm với Tô Hoài vừa mang những kỷ niệm một thời vừa là những nhân chứng của làng nước, của thế thời (Cây Hồ Gươm); là những cảm xúc vừa thương xót vừa nhung nhớ khi đi khắp Hà Nội để thấy được sự khác biệt của Hà Nội từ thuở xa xưa và năm 1961 (Một trời xuân đến sớm), là câu chuyện nhỏ ở Hà Nội 1946 hay chỉ Đôi nét Hồ Tây với nhiều tâm trạng, Xuôi sông Hồng để được thấy những cảnh những người, những câu chuyện, những đổi thay… Những bài viết ấy của Tô Hoài cứ đau đáu tình yêu Hà Nội và gợi chút buồn, chút hoài niệm, tiếc nuối bởi Hà Nội đẹp, thanh lịch, văn hóa đang dần có những thay đổi theo hướng xấu đi...

Đọc Hà Nội và Hà Nội để thấy được một tình yêu hết sức chân thực, giản dị và sâu sắc của Tô Hoài; để thấy được người “Hà Nội tiêu biểu” ấy vẫn còn nặng lòng và đôi chút xót xa khi đã trải qua một cuộc đời rất dài gắn bó với Hà Nội – xưa và nay.