Bói Kiều Như Một Nét Văn Hóa

Tác giả Phạm Đan Quế là một người có tình yêu đặc biệt với Truyện Kiều. Ông là người lập kỷ lục có nhiều sách nghiên cứu về Truyện Kiều nhất.

Nghiên cứu đồ sộ của ông về Truyện Kiều được thể hiện qua bộ sách gồm các cuốn:

• Truyện Kiều đối chiếu
• Bình Kiều,vịnh Kiều,bói Kiều
• Truyện Kiều và các nhà nho thế kỷ XIX
• Tập Kiều - một thú chơi tao nhã
• Từ lẩy Kiều,đố Kiều…đến các giai thoại về Truyện Kiều
• Truyện Kiều và Kim Vân Kiều Truyện
• Tìm hiểu điển tích truyện Kiều
• Về những thủ pháp nghệ thuật trong văn chương Truyện Kiều
• Truyện Kiều đọc ngược
• Lục bát hậu Truyện Kiều
• Đố Kiều, nét đẹp văn hóa
• Bói Kiều như một nét văn hóa
• Truyện Kiều trên báo chương thế kỷ XX
• Truyện Kiều và những kỷ lục
• Thế giới nhân vật Truyện Kiều

Quyển Truyện Kiều đối chiếu và quyển Truyện Kiều và Kim Vân Kiều Truyện là hai tác phẩm nghiên cứu, đối chiếu sự tương đồng và khác biệt giữa Truyện Kiều của Nguyễn Du và tiểu thuyết chương hồi Kim Vân Kiều của Thanh Tâm Tài Nhân nhằm đưa ra bằng chứng chứng mình sự đồ sộ, tính độc lập, sáng tạo, đổi mới của Nguyễn Du khi viết Truyện Kiều. Qua đó, người đọc sẽ hiểu rõ hơn giá trị cũng như những đóng góp của Truyện Kiều cho nền văn học nước nhà.

Từ Truyện Kiều và những thủ pháp nghệ thuật cùng nội dung đặc sắc của tác phẩm, tác giả đã giới thiệu những biến thể từ Truyện Kiều trong cuộc sống của người dân là vận dụng Truyện Kiều vào việc xem bói, vịnh về Kiều và bình Kiều. Quyển Bình Kiều, Vịnh Kiều, Bói Kiều và các quyển Từ lẩy Kiều, Đố Kiều… đến các giai thoại về Truyện Kiều, Đối kiều - nét đẹp văn hóa và Bói Kiều như một nét văn hóa gồm nhiều bài viết, phân tích, những tranh luận, đánh giá về Truyện Kiều và những bài Vịnh thân phận, cuộc đời của nàng Kiều kéo dài hàng trăm năm nay từ khi tác phẩm ra đời và nổi tiếng. Phần Bói Kiều là một phần đặc sắc khi tác giả đưa ra những bài viết, nghiên cứu về việc áp dụng Truyện Kiều để bói toán, đưa ra phương pháp, quẻ bói tương ứng để thực hiện việc xem bói từ Truyện Kiều từ những câu thơ đầy ý nghĩa về cuộc sống, tình yêu, gia đình… của nàng Kiều được sắp xếp theo từng đề mục, vấn đề khác nhau.

Tác phẩm Truyện Kiều và các nhà Nho thế kỷ XIX là tác phẩm sưu tập và nghiên cứu về quá trình tiếp nhận Truyện Kiều thông qua đối tượng là các nhà Nho thế kỷ XIX. Đó là những bài viết, nghiên cứu, phân tích về Kiều và cuộc đời đoạn trường của nàng cũng như cách thức thể hiện, ý nghĩa của Truyện Kiều. Đó là những quan điểm khác nhau của các nhà Nho thế kỷ XIX từ bài xích, phê phán gay gắt cho đến khen ngợi, tiếp nhận Truyện Kiều và các giá trị mà tác phẩm đóng góp. Đó là một quá trình dài của những tranh luận.

Trong Tập Kiều - một thú chơi tao nhã, tác giả đã giới thiệu về Tập Kiều là việc lựa chọn các câu thơ trong Truyện Kiều và nối vần lại với nhau để thành những đoạn thơ có ý nghĩa, tình ý nhất quán, theo một chủ đề nhất định Tập Kiều là cách làm mới Truyện Kiều, là một cách làm thơ kiểu mới tạo ra một thú vui tao nhã và vô cùng hấp dẫn những người yêu thích Truyện Kiều. Tác phẩm vừa giải thích kỹ lượng, hướng dẫn, đưa ra những tài liệu về việc Tập Kiều, phân loại vần trong Truyện Kiều, sắp xếp các câu thơ trong Truyện Kiều thành mười sáu bộ vần để độc giả có thể dễ dàng sử dụng trong việc làm các bài thơ tập Kiều.

Truyện Kiều trên báo chương thế kỷ XX, Truyện Kiều và những kỷ lục, Thế giới nhân vật Truyện Kiều, Tìm hiểu điển tích truyện Kiều, Về những thủ pháp nghệ thuật trong văn chương Truyện Kiều, Truyện Kiều đọc ngược, Lục bát hậu Truyện Kiều, cũng là những tác phẩm khác rất đặc sắc trong những nghiên cứu về Truyện Kiều của tác giả.

Ngày nay, Truyện Kiều vẫn giữ nguyên những giá trị lớn lao về nội dung và nghệ thuật và đóng góp to lớn cho nền văn học nước ta. Từ những tác phẩm trên, tác giả Phạm Đan Quế đã giúp độc giả hiểu và phân tích Truyện Kiều ở nhiều góc độ khác nhau cũng như việc vận dụng Truyện Kiều một cách phong phú, đa dạng và linh hoạt vào đời sống xã hội ngày nay làm cho Truyện Kiều có giá trị và tồn tại lâu bền với thời gian trong lòng độc giả.