Tủ Sách Tinh Hoa Văn Học - Bông Hoa Đỏ

Mỗi truyện ngắn trong Bông hoa đỏ được tác giả Vsevolod Mikhailovich Garshin đầu tư như một “đề tài nghiên cứu” thực sự. Cách ông viết hệt như cách đặt lý thuyết phổ quát cho một hiện trạng, để rồi bắt mũi khoan tư tưởng đi sâu vào tận lõi sự việc. Đó là một thao tác văn chương rất chuyên nghiệp, rất hiện đại của một văn tài đáng ngưỡng mộ. Xuyên suốt cuốn sách, độc giả bắt gặp những trăn trở, những cuộc đối thoại, độc thoại của Vsevolod Mikhailovich Garshin về hàng loạt những mâu thuẫn cuộc sống chồng chéo: Giá trị nghệ thuật đích thực là gì nếu người nghệ sĩ chỉ biết đi tìm những cái đẹp trong cuộc sống mà không đoái hoài tới những hình ảnh xấu xí của mặt trái sự sống? Nghệ thuật là gì và người làm nghệ thuật phải làm gì? Thế nào là xấu và thế nào là tốt?...

Suy tư, trăn trở mang đầy triết lí của một nhà văn dành hết cuộc đời cho quá trình tìm kiếm giá trị đích thực của nghệ thuật là hơi thở duy trì sự sống cho tập truyện ngắn Bông hoa đỏ. Với cách dẫn dắt theo lối truyện ngụ ngôn, Garshin thể hiện quan điểm của chính mình về nghệ thuật một cách sâu sắc. Tuy có chút ẩn ý nhưng đủ để người đọc tự cảm nhận và thấu hiểu những tâm sự của chính ông.

Trong truyện ngắn Bông hoa đỏ, và cũng là tựa đề tập truyện, hình ảnh về một người điên đêm đêm trốn khỏi phòng bệnh ra ngoài vườn để thực hiện một sứ mệnh... ám sát những bông hoa anh túc đỏ không khỏi khiến người đọc xót xa. Nó được miêu tả đầy khắc khoải như chính cuộc đời của nhà văn vậy. Thêm vào đó, những câu chuyện nhỏ liên tiếp kết nối với nhau như để làm rõ cho mâu thuẫn: Giá trị nghệ thuật liệu có tồn tại khi người nghệ nghệ sĩ chỉ quan tâm tới vẻ đẹp hào nhoáng bên ngoài, mà coi thường những giá trị đích thực.

Bức tranh đời sống xã hội Nga được Garshin vẽ nên không quá nhiều màu sắc, nhưng giá trị của nó nằm ở tính chân thực. Mọi khía cạnh của đời sống được khắc học đến từng chi tiết như phác đồ về cơ thể của một con người. Nhìn vào đó, người ta có thể thấy rõ vị trí của từng bộ phận, nó đang nằm ở đâu và hoạt động như thế nào…

Dường như chính vì cuộc đời trả qua quá nhiều biến cố mà trong những tác phẩm của mình, Garshin luôn “để lộ ra” những trắc trở, bất an của một tâm hồn nhạy cảm. Ngòi bút triết lý nhưng dào dạt cảm xúc một cách lạ thường đã biến những câu chuyện giản dị thành những bài học cuộc sống ý nghĩa.

Chất triết lí không đến từ ngôn từ mà thấm nhuần trong giá trị mà tác phẩm này mang lại. Nó đại diện cho nỗi lòng  của cả một thế hệ nhà văn đang sống trong cái xã hội tồn tại đan xen giữa thiện và ác. Bông hoa đỏ dù không phải là một tác phẩm văn học đơn lẻ, nhưng cách nó gói gọn nhiều câu chuyện khác nhau nhưng mang cùng một tầng nghĩa đã đủ cho thấy giá trị về mặt nghệ thuật. Chính cái nội dung gần gũi với cuộc sống, vừa hóm hỉnh vừa phản ánh hiện thực đã giúp Bông hoa đỏ trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu của dòng văn học Nga.